قلعه ها و خانه های تاریخی نیاسر

جاذبه های تاریخی فراموش شده

بناهای تاریخی در هر کشوری از جمله جاذبه ها و کانون های گردشگری آن کشور به شمار می روند. ایرانیان به دلایلی از جمله، علاقه به زندگی جمعی، کاهش هزینه ها، افزایش توان دفاعی، استفاده بهینه از آب و امکانات محدود به ساختن قلعه، قلعه خانه و نیز خانه هایی که محل سکونت جمعی و خانوادگی بوده است اقدام می نمودند.

در شهر نیاسر نیز آثاری از این سه دسته بنا وجود داشته و دارد که البته بیشتر آنها ویران گردیده یا رو به ویرانی است و کمتر کسی در صدد حفظ یا بازسازی این گنجینه های گردشگری می باشد. هر یک از قلعه ها و خانه های تاریخی نیاسر می توانسته و می تواند همچون "برج چالقاب" و  "عمارت کوشک" در تالار، به کانون جذب گردشگر، تبدیل گردد و بر جاذبه های گردشگری نیاسر و رونق صنعت گردشگری و نیز پایداری گردشگری در نیاسر بیفزاید. 

سایت نیاسرگردی با ارائه این مطلب و با ارائه فهرستی از قلعه های تاریخی ویران شده و موجود نیاسر، امید دارد که مردم فرهیخته و گردشگردوست نیاسر برای حفظ این گنجینه های بی نظیر تاریخی و گردشگری، به سرمایه گذاری یا جلب سرمایه گذار و اقدام جدی برای تبدیل قلعه های باقیمانده به کانون اقتصادی و گردشگری، اهتمام ورزند.

از جمله قلعه ها و قلعه خانه ها و خانه های تاریخی موجود یا ویران شده در نیاسر، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- قلعه تاریخی دوک. این قلعه در مزرعه "دوک" قرار گرفته است. قلعه دوک، در حقیقت، یک دژ نظامی است که بر سر راه کاشان به نراق و محلات، قرار داشته و به ویژه در اواخر دوره قاجاریه، یک مقر راهبردی نظامی برای آشوبگری ها و راهزنی های "نایب حسین کاشی" بوده است. این قلعه رو به ویرانی است و تنها آثاری از این قلعه، هنوز وجود دارد. قلعه دوک، قابلیت بازسازی دارد. 

2- قلعه خانه حسین آباد. این قلعه خانه در ضلع شمالی محله "سورآباد" در دشت نیاسر قرار گرفته و مربوط به دوره قاجاریه است. این قلعه خانه، در واقع یک مجتمع مسکونی بوده که در احداث آن، به امنیت و دفاع نیز توجه شده است. آثار این قلعه خانه، که مورد بهره برداری "نایب حسین کاشی" هم قرار می گرفته باقی است و قابلیت بازسازی دارد. این قلعه خانه می تواند پس از بازسازی و اصلاح راه دسترسی، یکی از بهترین اقامتگاه های بوم گردی کاشان باشد.

3- قلعه خانه دولت آباد که در خیابان دولت آباد قرار داشته و در دهه های 50 و 60 خورشیدی به طور کامل ویران شده است.

4- قلعه خانه بالاعباس آباد که در روستای بالاعباس آباد نیاسر قرار گرفته و قابلیت بازسازی دارد.

5- قلعه خانه هشه که در مزرعه هشه و در فاصله حدوداً 4 کیلومتری شهر نیاسر و در جاده فرعی نیاسر به سمت کاشان در دامنه شمالی کوه هیم، قرار گرفته و بخش های اصلی آن نسبتاً سالم و قابل بازسازی است. این قلعه خانه می تواند پس از بازسازی و اصلاح راه دسترسی، یکی از بهترین اقامتگاه های بوم گردی کاشان باشد.

6- عمارت کوشک تالار. سالم ترین خانه تاریخی نیاسر است که اکنون بخشی از باغ تالار و یکی از پربازدیدترین جاذبه های تاریخی نیاسر به شمار می رود.

7- قلعه خانه سنجده که در مزرعه سنجده قرار گرفته و متاسفانه رو به ویرانی کامل است. این قلعه خانه پس از بازسازی می تواند یکی از بهترین اقامتگاه های بوم گردی، کاشان باشد.

8- قلعه مهاباد که در محله مهاباد در ورودی شهر نیاسر قرار داشته و در دهه های 50 و 60 خورشیدی به دلیل بی توجهی (و بنا به گفته عده ای، عمداً برای یافتن گنج) به طور کامل ویران شده است.

9- قلعه بدیع آباد که در دشت نیاسر و در نزدیکی قلعه دوک، قرار گرفته و در آستانه ویرانی کامل است.

10- قلعه خانه گرقان، که در خیابان دولت آباد قرار داشته و در دهه های 50 و 60 خورشیدی، کاملاً ویران شده است.

11- خانه های تاریخی سورآباد که قدمت آن به دوره قاجاریه باز می گردد و در محله سورآباد نیاسر قرار گرفته و هنوز بخش هایی از آن باقی است.

تعداد خانه های تاریخی و قلعه های نیاسر بیش از مواردی است که در این فهرست آمده و سایت نیاسرگردی در تلاش است با همکاری مردم فرهیخته نیاسر، اطلاعات و مصادیق و جزئیات بیشتری در این باره کسب و منتشر نماید.